Phân loại cấp phường xã để giữ tên gọi của các đô thị, huyện thuộc tỉnh?

Thứ hai - 05/05/2025 04:45

Đọc bài báo “Chia Hội An ra 3 phường 1 xã, còn đâu không gian di sản”, đăng trên TTO, ngày 3/5/2025, bỗng thấy lòng mình tâm tư.

Theo nội dung bài báo, chia sẻ với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Sự, nguyên bí thư Thành ủy Hội An cho rằng "Với Hội An mà chia thành ba phường và một xã, tôi nghĩ là không ổn, cần điều chỉnh cho hợp lý để không có lỗi với tiền nhân và nuối tiếc sau này".

Theo ông Sự, “Câu chuyện của Hội An không phải đúng sai mà là sự phù hợp hay không phù hợp vì đấy là chuyện trăm năm nên cho dù nhanh cũng phải cẩn trọng. Không phải vì việc trước mắt, việc cho rồi mà chúng ta cứ làm”.

Nguyên bí thư Thành ủy Hội An nhấn mạnh: “Quan điểm trung ương khi nhập tỉnh, không tổ chức chính quyền cấp huyện, sáp nhập xã, ngoài việc tinh giản biên chế, làm cho bộ máy gọn còn phải đạt hai yêu cầu. Đó là mở rộng không gian phát triển và thứ hai là sát dân, trực tiếp giải quyết công việc của dân hiệu quả và nhanh hơn”.

Quả thực, những gì ông Sự nói, hoàn toàn có lý. Và không chỉ đúng cho riêng Hội An mà còn cho các thành phố, thị xã thuộc tỉnh khác trong cả nước. Những cái tên đã khắc sâu vào lịch sử, văn hóa và đời sống tinh thần của người dân như Vinh, Đồng Hới, Quy Nhơn, Nha Trang, Đà Lạt, Buôn Ma Thuột,… đang sắp sửa “hạ cấp” thành phường, nhưng là phường của một phần trong tổng thể vốn có của các thành phố nói trên. Sẽ có rất nhiều vấn đề nảy sinh, bất cập nếu các thành phố, thị xã thuộc tỉnh bị chia năm sẻ bảy, như điều mà ông Nguyễn Sự đã đề cập khi nói về việc chia Hội An thành 3 phường 1 xã.

Cá nhân tôi nghĩ, nên chăng, để không xé lẻ các đô thị, chúng ta phân loại cấp phường xã thành 3: phường xã loại 1, phường xã loại 2, phường xã loại 3, như cách mà chúng ta đã từng phân loại đô thị thuộc tỉnh. Từng loại như thế tương ứng với hệ số tổ chức, số lượng nhân sự bộ máy. Phường xã loại 1 hệ số 2, Phường loại 2 hệ số 1,5, phường xã loại 3 hệ số 1.

Phường xã loại 1 gồm: các thành phố thuộc tỉnh. Về địa lý, phường xã loại 1 gồm toàn bộ phường nội thị trước khi sáp nhập của thành phố, thị xã thuộc tỉnh. Có thể áp dụng cơ chế đặc thù cho phường xã loại này.

Phường xã loại 2 là các thị trấn huyện sau khi mở rộng, sáp nhập các xã khác cho đủ tiêu chí.

Phường xã loại 3: các xã sau sáp nhập.

Cách phân loại này có các ưu điểm:

- Đáp ứng được tính đặc thù của các đô thị. Các thành phố, thị xã vẫn giữ được tên gọi, ví dụ: thành phố Quy Nhơn, thành phố Nha Trang, thành phố Đà Lạt, thị xã Buôn Hồ,… Tên huyện vẫn tồn tại qua tên gọi thị trấn, ví dụ: thị trấn Nam Đàn, thị trấn Cư M'gar, thị trấn Đắk Mil,…

- Giữ gần như nguyên trạng các đô thị hiện hành. Đặc biệt do giữ được tên gọi của các thành phố nên sẽ không gây xáo trộn về mặt giấy tờ, hồ sơ, sổ sách,… liên quan đến quyền lợi của nhà nước và người dân, liên quan đến tài liệu lịch sử, sách giáo khoa, sách địa lý.

- Tiếp nối dòng chảy lịch sử, văn hóa.

- Người dân không còn phải tâm tư về chuyện mất tên gọi thành phố, thị xã, tên huyện đã gắn bó bao đời nay.

Chủ trương sắp xếp bộ máy hành chính địa phương của Đảng và Nhà nước đã tạo được sự đồng thuận, nhất trí hoàn toàn của người dân cả nước, song về phương pháp làm, cần quan tâm chia sẻ của nguyên bí thư Thành ủy Hội An trên báo Tuổi Trẻ: “Chúng ta phải thống nhất với chủ trương và quan điểm nhưng phương pháp, cách làm không nên đồng nhất. Đây là mô hình quản trị chứ không chỉ là việc sáp nhập. Nếu bây giờ chúng ta đồng nhất cả thì thành đồng phục, không có bản sắc riêng, không có diện mạo riêng”.

04/5/2025
Nguyễn Duy Xuân
Tham khảo: https://tuoitre.vn/chia-hoi-an-ra-3-phuong-1-xa-con-dau-khong-gian-di-san-2025050307343759.htm

Tags: không gian, di sản