Nguyễn Duy Xuân

Tựa của tập thơ “Từ đuôi mắt Chư Yang” như là góc nhìn, là điểm xuất phát thú vị của Trần Nguyệt Ánh. Từ “đuôi mắt” đầy ẩn ý ấy, thi sĩ dẫn dắt người đọc lần lượt đi qua không gian – thời gian dồn nén cảm xúc, tâm trạng của quá khứ - hiện tại – tương lai; của hoài niệm, nhớ thương, tiếc nuối và khát vọng.

Lúc nào tôi cũng thấy Lê Lựu đi một mình trên con đường của cuộc đời. Đấy là cảm giác luôn có ở trong tôi. Nhiều lúc, Lê Lựu được bao vây bởi đám đông của bạn đọc và bạn văn. Nhưng gương mặt ông, ánh mắt ông vẫn xa xôi ở một nơi chốn nào đó. Và khi đọc Thời Xa Vắng, tôi càng thấy hình ảnh ấy rõ hơn bao giờ hết.

Nhà thơ Thạch Quỳ tên thật là Vương Đình Huấn, sinh ngày 08.8.1941, quê làng Đông Bích, xã Trung Sơn, huyện Đô Lương; thường trú tại nhà số 228, đường Phong Định Cảng, phường Hưng Dũng, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An.

- Sau nhiều năm chống chọi bệnh nặng, nhà văn Lê Lựu vừa qua đời tại quê nhà Khoái Châu – Hưng Yên chiều ngày 09.11.2022, hưởng thọ 81 tuổi.

Nhà thơ Ngô Văn Phú đã từ trần lúc 15h15 ngày 24.10.2022 (tức ngày 29 tháng Chín năm Nhâm Dần), tại số 158 đường Trần Phú, phường Nam Viên, TP Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc, hưởng thọ 88 tuổi.

- Nhà văn Nguyên Ngọc tên thật là Nguyễn Văn Báu sinh ngày 5.9.1932 quê ở xã Bình Triều, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam. Ông là một trong những gương mặt tiêu biểu của nền văn học Việt Nam đương đại và từng là một trong những nhà lãnh đạo của Hội Nhà văn Việt Nam, Báo Văn Nghệ. Nhân kỷ niệm mừng sinh nhật 90 tuổi của nhà văn Nguyên Ngọc, Vanvn.vn xin trân trọng giới thiệu lại bài viết của nhà phê bình văn học Lại Nguyên Ân về ông.
 

Từ hàng ghế đầu, nhà văn Nguyễn Tuân tay cầm chiếc can (Bar toong) đủng đỉnh bước lên bục. Hàng chục chiếc quạt trần quay tít, tạo nên tiếng kêu lạt xạt. Từng đợt “gió” xoáy thổi vào bộ tóc bạc phơ của nhà văn rung rinh trước “gió”...

- Trong gia tài nghệ thuật của ông, nếu những bức ảnh đặc sắc đã đạt nhiều giải thưởng trong nước và quốc tế hoặc đang được trưng bày trong một số bảo tàng là phần phô diễn những quan sát, những trải nghiệm về thiên nhiên và con người một cách trực tiếp, sống động, thì thơ ca chính là phần lắng đọng, chưng cất, tinh chế những trải nghiệm ấy cùng với thứ mỹ cảm vừa giàu tính thời sự, vừa mang chiều sâu triết lý nhân sinh của một tâm hồn đa cảm và trí tuệ sắc sảo.

Một bậc thức giả như Uông Ngọc Dậu về nghỉ hưu ở làng quê đêm đêm trải chiếu ra sân nhìn lên bầu trời và… đếm sao thì chắc chắn đó là một sự thanh thản và thanh sạch. Sau một đời quan chức cấp vụ với những họp hành, viết lách, giao ban, họp báo… tác giả chia tay với tất cả để về với làng quê Thanh Hóa.

- Là tác giả của trên 200 truyện ngắn và gần 30 truyện dài, truyện vừa với nghệ thuật đặc sắc và độc đáo, Nguyễn Công Hoan là một trong những ngọn cờ đầu của văn học hiện thực phê phán Việt Nam thời kỳ 1930 – 1945.

- Có những con người mà ta chỉ gặp một đôi lần trong đời để rồi mãi nhớ, mãi ám ảnh về họ. Với tôi, Trần Dần là một người như vậy.

- Cha tôi làm thơ khá sớm và viết khá nhiều. Từ hồi tiểu học, trong các giờ tiếng Pháp ông đã có thể dịch những câu thơ Victor Hugo, Lamartine sang tiếng Việt và thường được thầy đọc cho cả lớp nghe. Có thể ông đã trở thành một thi sỹ, nếu cuộc kháng chiến chống Pháp không bùng nổ.

Phan Tứ (tên thật là Lê Khâm) sinh ra trong một gia đình danh giá. Ông ngoại ông là nhà chí sĩ Phan Chu Trinh. Cụ thân sinh là nhà giáo Lê Ấm, nguyên Đốc học Trường quốc học Huế. Năm 2000, nhà văn Phan Tứ đã được Nhà nước truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.

Tại phần một, tôi đã nhắc đến một số tên tuổi: Xuân Diệu, Hoàng Trung Thông (thơ), Đoàn Chuẩn, Trịnh Công Sơn (nhạc) với chung một ý là các vị này đương nhiên là những người có tài, nổi lên trên mặt bằng văn nghệ chung. Nhưng không thể như lâu nay gần như vẫn được mặc định là những tài năng kiệt xuất, lấn át tất cả. Thậm chí, theo tôi, họ cần được xếp sau, xếp dưới nhiều tài năng khác với những thành tựu và cống hiến lớn hơn họ nhiều.
 

Từ lâu, tôi rất hâm mộ thơ Nguyễn Duy và muốn gặp tác giả nổi tiếng này để viết một cái gì đó về anh. Nhưng làm sao mà gặp được? Thế rồi, một cơ hội hiếm hoi đã đến với tôi.
 

Túi thơ, bầu rượu, tình suông
Niềm vui đi mất, nỗi buồn nặng ôm
Thềm rêu khô ngọn gió Nồm
Tay nâng ly rượu chiều hôm nhớ nhà

Nhà văn, nhà thơ Phạm Ngọc Thái sinh ngày 17-1-1949, quê quán Hà Nội. Hiện ở Ngõ 218 hẻm 27/8, số 19 phố Lạc Long Quân, Q. Tây Hồ, Hà Nội.

Thơ Nguyễn Hữu Hợp đằm thắm tình quê hương, đồng nghiệp; đau đáu với đời, với nghề dạy học mà anh đã tâm huyết trọn đời.
 

Thơ Thái Giang thấm đẫm tình yêu quê hương đất nước và trĩu nặng cảm hoài về một thời hoa đỏ hào hùng của dân tộc. Thơ ông còn thể hiện sâu sắc nỗi lòng canh cánh của một người con xa xứ, trái tim lúc nào cũng hướng về quê mẹ nơi miền tây xứ Nghệ thân thương: làng Dừa trăm quý ngàn yêu.

"Tôi đã từng đọc và ngâm thơ của tác giả Nguyễn Quang Huỳnh. Thơ của anh luôn chan chứa một tình yêu tha thiết. Lời thơ đi vào trái tim và đọng lại."

Thơ Nguyễn Trọng Đồng lấy cảm hứng ngợi ca làm chủ đạo. Ngợi ca cách mạng, đất nước quê hương với những hình ảnh đã thành mô típ quen thuộc như mặt trời, nắng, ánh sáng, niềm tin, mùa xuân, mùa thu, con đường,...:
 

"Yêu thơ đắm đuối, say mê và giàu năng lượng sáng tạo, từng bước thẩm thấu những vỉa tầng văn hóa Tây Nguyên, Trần Nguyệt Ánh được xem là một trong những phát hiện gần đây của thơ trẻ Đắk Lắk".

Thơ Trần Thị Uyên đậm chất trữ tình, giàu nữ tính và chân chất về mặt ngôn ngữ. Con người và cuộc sống nơi vùng đất Tây Nguyên là mạch nguồn cảm xúc chủ yếu trong tâm hồn nữ thi sĩ.

Con người và cuộc sống nơi vùng đất Tây Nguyên huyền thoại là nội dung phản ánh chủ yếu trong các sáng tác của Nguyễn Hồng Chiến. Tác phẩm của anh thể hiện chân thực, sinh động đời sống, sinh hoạt, phong tục của người Tây Nguyên qua cách cảm nhận trong sáng, ngộ nghĩnh của lứa tuổi thiếu nhi.